Pod materią organiczną, procesy rozkładowe której rozpatrzymy w niniejszym rozdziale, rozumieć będziemy zarówno składniki organiczne, znajdujące się w ziemi pod postacią resztek roślinnych, jako pozostałość po zebranych plonach, jako też substancje organiczne, wchodzące w skład płynnych i stałych składników obornika, a także masę roślinną, dostarczaną ziemi pod postacią nawozów zielonych.

W skład materii organicznej wchodzić mogą związki o nader różnorodnym składzie i budowie chemicznej, dla łatwiejszego przeto orientowania się w procesach rozkładowych, koniecznym jest pewne usystematyzowanie tego zbyt obszernego materiału; w tym celu podzielimy związki chemiczne, wchodzące w skład materii organicznej, na dwie kategorie: na związki nie zawierające azotu (hezazotowe) i związki azot zawierające {azotowe), następnie kolejno rozpatrzymy modyfikacje, jakie zachodzić mogą w charakterze rozkładowym obu tych kategorii związków organicznych.