W zalążku widzimy jądro, otoczone ze wszech stron dwiema okrywami i tylko na stronie dolnej, zwróconej ku szypułce, pozostawiające maleńki otworek (okienko). Dalej do środka, napotykamy dosyć wielką, wydłużoną komórkę, tak zwany woreczek zarodkowy, w którym, w części zwróconej ku okienku, mieszczą się dwie maleńkie komórki, tj. pęcherzyki zarodkowe.
W górnej części zawiązka prowadzi od podstawy obydwóch piórkowatych znamion aż do wnętrza zawiązka szyjka, wyścielona gęstym, ku dołowi skierowanym włosem. Same znamiona są okryte licznymi włoskami i brodawkami.
Organa męskie składają się z trzech pręcików, na końcach unoszą się pylniki. W każdym pylniku są dwie komory, zawierające w sobie zapładniający pyłek kwiatowy.
Zboża zapładniają się przez samo zapylanie lub obcozapylanie. Mówimy o samo-zapylaniu, gdy znamię zostanie zapylone pyłkiem, pochodzącym z tego samego pnia roślinnego; obcozapylanie następuje wtedy, gdy znamię jednej rośliny zostaje zapylone pyłkiem innej rośliny.
Żyto kwitnie, jak wiadomo, z szeroko rozwartymi plewami.