Zbieranie gnojówki i jej wywożenie

By admin

15 czerwca, 2018 Nawozy No comments
Tagi: wywóz gnojówki, gnojówki, gnojówka

W mniejszych gospodarstwach, gdzie produkuje się dziennie niedużo gnoju, racjonalne jego przechowywanie natrafia na pewne trudności, dlatego że gnój jest przez długi czas wystawiony na intensywne działanie powietrza i traci wskutek tego dużo azotu. W tych warunkach najwłaściwszym będzie oddzielne zbieranie gnojówki zawierającej czynny azot. Tym sposobem najłatwiej uchronić się można przed stratami azotu. Gnojówkę zbiera się w szczelnych zbiornikach, do których mocz spływa wprost z obory. System ten najbardziej rozpowszechniony jest w gospodarstwach duńskich.

Ponieważ od jednej sztuki bydła zbiera się około 3.000 litrów moczu rocznie, pojemność zbiornika wynosić powinna przynajmniej 1 m3 na dużą sztukę inwentarza (500 kg). Liczyć należy się z tym, że zbiornik na gnojówkę można trzy razy do roku opróżniać.

Budowa zbiornika. Zbiornik budować najlepiej z betonu; gorszy jest z cegieł lub z kamieni murowanych na cemencie. Gdzie łatwo o drzewo, zbiornik można zrobić z gliny i drzewa; ściany zewnętrzne należy wyłożyć gliną do 30 cm grubości. Celem szybkiego odprowadzenia jak największej ilości moczu do zbiornika stanowiska dla zwierząt w oborze należy robić krótkie. W miejscu, gdzie mocz spływa ze stanowiska do kanału należy umieścić duże, grube deski, jedna na drugiej oparte, umożliwiające odsączenie gnojówki od stałych części. Górna deska umocowana na zawiasach może być unoszona celem oczyszczenia kanału; dla dokładniejszego odsączenia gnojówki deski nakrywa się słomą. Kanały odprowadzające gnojówkę powinny być nie głębsze jak 15 cm., należy je przykrywać deskami tak, aby dały się łatwo oczyścić. Należy utrzymywać w kanałach gnojówkę spiętrzoną celem zmniejszenia strat azotowych, lecz nie uważam tego za konieczne. Zbiornik powinien być znacznie niżej położony od podłogi obory, aby kanały mogły mieć należyty spad celem szybkiego odprowadzenia gnojówki.

Dla zebrania możliwie czystej gnojówki dobrze jest umieścić mały zbiorniczek (klarownik), przez który przepływałaby gnojówka i gdzie osiadałyby stałe części.

Konieczne jest nakrycie zbiornika z gnojówką szczelną nakrywą; dobrze jest przy tym zalewać gnojówkę zebraną w zbiorniku kilkucentymetrową warstwą taniego oleju mineralnego co jednak celowe jest tylko wówczas, gdy do opróżnienia zbiornika używamy pompy.

 Gnojówka w ten sposób zebrana będzie zawierała przy intensywnym żywieniu bydła około 0,3 – 0,6% azotu. Tak wartościową gnojówkę należy w odpowiednim czasie możliwie oszczędnie rozlewać na polach, łąkach i pastwiskach, w ilości 8-20 tysięcy litrów na 1 ha, tj. 0,8 – 2 litrów na 1m2. Przy zawartości 0,4% azotu przypada na 1 ha dawka 32-80 kg azotu.

Nawożenie gnojówką. Warunkiem dobrego skutku nawożenia gnojówką jest zabezpieczenie jej przy rozlewaniu, przed ulatnianiem się amoniaku z węglanu amonowego oraz użycie jej pod właściwe rośliny. Dla uchronienia się przed stratami azotu gnojówki najlepiej rozlewać ją w polu w porze dżdżystej i po rozlaniu zaraz przykryć ziemią przez przyoranie, bronowanie, włóczenie, sprężynowanie, motyczenie itp.

Najdokładniejsze wykorzystanie gnojówki osiąga się przez zastosowanie specjalnych rozlewaczy, doprowadzających gnojówkę do roli radełkami zagłębionymi w ziemi do 15 cm. Gnojówka szczególnie nadaje się do nawożenia okopowych przed siewem lub podczas wegetacji, zwłaszcza buraków i brukwi. Wystrzegać się jednak należy zlewania gnojówką młodych delikatnych roślin. Przy zasilaniu ozimin wczesną wiosną należy oszczędnie rozlewać gnojówkę, gdyż łatwo można „przenawozić” i spowodować wyleganie zboża. Dawkę 30 kg azotu na 1 ha przy zbożach należy uważać jako wysoką. To też dobrze jest zorientować się w sile gnojówki przez oddanie próbki do analizy. Przy braniu próbki należy gnojówkę wpierw w zbiorniku wymieszać i pobrać próbkę ze środka zbiornika, gdyż wierzchnie warstwy gnojówki są zazwyczaj uboższe w azot. Wykonuje się to w ten sposób, że butelkę zakorkowaną i obciążoną kawałkiem metalu spuszcza się na linie do pożądanej głębokości. Wtedy drugi sznureczek przymocowany do lekko zatkniętego korka pociąga się i otwiera w ten sposób butelkę, która napełnia się gnojówką ze środkowych warstw.

Można też zastosować niedużą ilość gnojówki przed siewem oziminy. Również i owies jest bardzo wrażliwy na dawkę gnojówki, oszczędna dawka gnojówki wskazana jest pod jęczmień. Doskonale gnojówka działa na łąki i pastwiska. Rozcieńczanie gnojówki wodą jest niepotrzebne, gdyż podrożałoby jej rozwożenie i rozlewanie w polu. Może być jednak to konieczne, gdy w porze suchej i ciepłej podlewamy gnojówką rośliny o delikatnych liściach. Wszelkie warzywa, zwłaszcza kapusty, silnie reagują na nawożenie gnojówką.