Podstawowym procesem wszelkich przeobrażeń azotu jest przeistoczenie azotu, zawartego w materii organicznej – w amoniak, obecność którego tak łatwo można stwierdzić, dzięki charakterystycznemu gryzącemu zapachowi, wydzielającemu choćby z ulegającej rozkładowi masy nawozowej w stajniach, oborach lub na gnojowni. Temu procesowi ulegają również i resztki roślinne lub zielona masa nawozowa w ziemi. Najszybciej ulegają przeistoczeniu w amoniak azotowe składniki, zawarte w płynnych odchodach zwierząt. Proces amonizacji odbywa się przy współudziale całego szeregu drobnoustrojów, a choć przewagę otrzymują tu bakterie, to jednak i pleśnie odgrywają rolę nie poślednią. Te ostatnie występują przeważnie wtedy. gdy rozkład materii organicznej odbywa się w środowisku, obfitującym w tz. kwaśne związki organiczne, na przykład w ciężkich, nieprzepuszczalnych glebach, w głębszych warstwach dobrze utłoczonego nawozu. Przeciwnie, w środowisku alkalicznym, jak na przykład w glebach o intensywnej kulturze, w ziemiach o dobrej przewiewności, na powierzchni masy – nawozowej, lub w warstwach płytszych tej masy powstawanie amoniaku wyłącznie niemal zależy od bakterii. Zaangażowanym tu jest cały szereg gatunków, w opisywanie których wdawać się nie będziemy, poprzestaniemy jedynie na nadaniu im ogólnego miana bakterii amoniakalnych. Co się tyczy życiowych własności tych bakterii, to przede wszystkim zaznaczyć należy, że choć są to tlenowce, jednak tak niewymagalne, że minimalne ilości wolnego tlenu umożliwiają już ich egzystencję.